Truus en Adrie Faaij

Opgetekend door Anke Barendrecht en Adrie den Boer

Een koffer in een huisje aan ’t Weegje,
een nieuw pand aan de eeuwenoude Hoogstraat,
een winkel in de kerk en
een zaak aan de Kleine Haven

Wij worden gastvrij ontvangen in het prachtige huis van Truus en Adrie Faaij aan de Provincialeweg Oost. De lichte woonkamer is smaakvol ingericht met meubelen, accessoires en bloemen in warme en heldere kleuren.
Alles lijkt hier te kloppen en dat is in feite niet zo vreemd voor een echtpaar dat jarenlang een toonaangevende rol op het gebied van woninginrichting en kleding in Haastrecht speelde. Ons gesprek zal gaan over de familie Faaij en over de 65-jarige geschiedenis van een van de belangrijkste winkels van Haastrecht, de STER.

’t Weegje
Adrianus Anthonius (Adrie) Faaij werd op 26 april 1936 geboren in Haastrecht.
Zijn ouders waren Willem Faaij (1906) en Emma Kraan (1908), die op 29 oktober 1929 trouwden en in een huis op ’t Weegje gingen wonen. De opa van Adrie, Toon Kraan, bouwde de huizen op ’t Weegje, dat jaren later omgedoopt zou worden in Kraanstraat. In die tijd ging vader Willem – wat toen gebruikelijk was – met een zware koffer ”de dijk op”. Zijn broer Gerard werkte ook mee en vanuit de koffers verkochten zij onder andere ondergoed, werkkleding, rode zakdoeken en ”kleinvak” als stopwol, garen en band. De klanten woonden in Haastrecht en omstreken, zoals de Gouderaksedijk en Bloemendaal/Gouda. Bij een grossier werden de goederen ingekocht; er was nauwelijks voorraad in huis opgeslagen.
De oudste zus van Adrie, Jeanne, is op ’t Weegje geboren.

Willem Faaij/Emma Kraan

Hoogstraat

Hoek Hoogstraat-Kleine Haven

Toon Kraan was een ondernemende hardwerkende timmerman. Hij bouwde voor de familie Faaij een nieuw pand op de Hoogstraat 53. Het was een prettige ruimte waar gewinkeld kon worden. Op 29 maart 1930 was de STER geboren! En nu wij het toch over geboortes hebben: Adrie werd op de Hoogstraat geboren, evenals zussen Jopie, Kitty,Tonnie en broer Peter. Het gezin woonde boven de winkel.
In het pand waren later o.a. De Spar, Slagerij Kemp, Joke en Ria, Van der Ham-Molenaar en een pizzeria gevestigd.
Op het gebied van woninginrichting werd in de beginjaren nog niet veel gedaan. De mensen leefden in eenvoudige huizen met over het algemeen zeil op de vloer en van enige luxe was nog geen sprake. Er kwam een groter assortiment van de waren die vroeger uit de koffer verkocht werden. Zeer populaire en goed verkopende artikelen waren korsetten, lange onderbroeken, breiwol en schorten.
In de veertiger jaren werd het pand verbouwd door Jan Kraan, zoon van opa Toon en broer van moeder Emma. Zowel de winkel als de bovengelegen woning werden vergroot.
In 1959 trouwde Adrie met Truus Verhagen uit Gouda. Zij gingen in Utrecht wonen waar zij een textielwinkel in de Poortstraat hadden overgenomen. Truus deed de zaken in Utrecht en Adrie nam de bus naar Haastrecht waar hij voor de STER bleef werken.

Meubelen in de kerk

Na een paar jaar kwam het gebouw van de Gereformeerde Kerk, inclusief de woningen van dominee Erdman en koster Straver, aan Hoogstraat 94,96 en 98 te koop. Na veel wikken en wegen, in samenwerking met vader Faaij, besloten Truus en Adrie de stap te maken. Boven de winkel werd eerst de bovenwoning in orde gemaakt en na een drastische verbouwing, waarbij ook de voorkant van het gebouw onder handen werd genomen, werd de zaak in 1961 geopend. Een vergunning voor de verbouwing was in die tijd geen probleem. Burgemeester Wegstapel en wethouder Van Doorn zeiden: ”Ga je gang”. Het resultaat was een prachtige grote zaak, waardoor het assortiment flink kon uitbreiden. In de ”kerk” kwamen meubelen, bedden, kleden, rollen zeil en woontextiel. Het aanbod van de bekende artikelen werd groter en uitgebreid met o.a. lingerie, wol en mode.
Lang bleef men er zich van bewust dat de winkel ooit een kerk was. Vaak zei Adrie
als hem gevraagd werd waar iets te vinden was: het ligt in de kerk of het ligt in de consistoriekamer. De sfeer was goed en het contact met de klanten verliep gemoedelijk. Artikelen werden op zicht meegegeven, kleding mocht men thuis passen. Een teken van de tijd was ook dat er ”opgeschreven” werd. Het vergde wel een behoorlijke administratie, omdat de rekening later werd gestuurd.

Verhuizing naar Kleine Haven
   
Burgemeester Wegstapel had in de jaren zestig vooruitstrevende plannen met het dorp. De havens zouden worden gedempt en op Grote en Kleine Haven moest een aantal huizen gesloopt worden. De familie Faaij bezat een pakhuis met een flinke tuin op de Kleine Haven en zo langzamerhand ontstond het idee om de STER te verhuizen naar een nieuw winkelpand met woonhuis op die locatie.
Wat betreft het pand aan de Hoogstraat was destijds met de Gereformeerde Kerk afgesproken dat er gedurende vijf jaar na vertrek van de familie Faaij geen horeca-
gelegenheid in zou komen. Na verhuizing van de STER naar de Kleine Haven werd het pand verhuurd aan twee broers en een collega die er supermarkt Trio begonnen. Later kreeg deze winkel o.a. de namen MCD en Meermarkt.
Vergunning voor het nieuwe pand ging wederom heel soepel, de gemeente verleende alle medewerking, burgemeester en secretaris beslisten. Van der Linden was de architect.
Uiteindelijk was het een grote investering, waar Adrie toch met een zekere weemoed aan terugdenkt: ”De tijd was nog goed, wij hadden de gulden nog en het was te betalen”.
In 1975 werd het nieuwe moderne pand geopend door burgemeester Cnossen.
  

Frans Bremmert
Ook deze verhuizing maakte medewerker Frans Bremmert weer mee. Hij begon in 1955 en tot de sluiting in 1993 was hij stoffeerder, die volgens Truus en Adrie altijd een enorme inzet voor de zaak heeft getoond. Andere personeelsleden die een flink aantal jaren bij de STER gewerkt hebben zijn Tiny de Bruin, Greet Straver, Greet van Zuijlen, Janneke de Bruin, Ans Steenkamer, Carla Stolwijk en Maria Versteeg.

Middelpunt
De winkel lag centraal in het dorp en was daardoor vaak het middelpunt bij jaarmarkten en bij de festiviteiten rond het 750 jarig bestaan van Haastrecht. Er was een enorme samenwerking tussen de middenstanders want men had elkaar nodig en de sfeer was goed en gezellig. Op maandag was de winkel gesloten. Dan bezochten Truus en Adrie de grote magazijnen van Inkoopvereniging Hobo Faam in Rotterdam, waar zij lid van waren. Onmisbaar voor zaken als de STER die een groot assortiment hadden. De taken waren verdeeld: Truus deed de kleding en Adrie de woninginrichting.

Verandering van stof
Tijdens hun jaren in de zaak hebben Truus en Adrie heel wat veranderingen meegemaakt.
Waar in de beginjaren een beperkte keuze de klant nog tevreden kon stellen, groeide door
de toenemende welvaart de vraag naar nieuwe producten. Het assortiment aan tapijten,
meubelen, gordijnen, bedden, maar ook kleding, groeide enorm. Er verschenen allerlei
variaties aan kleuren, maten en stoffen. Met name in de jaren zeventig waren deze veranderingen het duidelijkst merkbaar. Zo verschenen er ineens stoffen op de markt die
ook het huishouden veranderden. Een voorbeeld daarvan is polyester, een wondervezel
dat in combinatie met katoen en/of wol een stof opleverde die in de wasmachine gewassen
kon worden. Naast de toen ook steeds meer opkomende strijkvrije stoffen betekende dit
ineens dat de maandag niet meer als wasdag besteed hoefde te worden. De wasjes konden
nu tussendoor worden gedaan.
Voor de dames was een van de grootste veranderingen het verschijnen van de panty.
De nylonkousen hoefden niet meer met jarretels gedragen te worden en deze verdwenen dan ook langzamerhand uit het assortiment.
In de kleding was de intrede van de jeans opmerkelijk. Bijna iedereen had wel een of meerdere spijkerbroeken in huis. Truus en Adrie verkochten in die tijd de jeans van Lois.
Een enorm succes. ”Lois voor girls en boys”: niet alleen de broeken en jasjes, maar ook
de schoolagenda’s, posters en stickers waren nauwelijks aan te slepen.

De STER doofde na 63 jaar
Bijna dertig jaar lang was de STER op de Kleine Haven één van de bekendste winkels van Haastrecht. In 1993 werd besloten om de zaak te sluiten. Het lijkt of er een rode draad door de geschiedenis loopt. In alle panden die de zaak verliet om zich in een groter onderkomen te vestigen kwam een supermarkt. De Meermarkt verhuisde van de Hoogstraat naar de Kleine Haven, waar anno 2016 nog steeds een supermarkt gevestigd is. De familie Faaij bleef tot de verhuizing naar de Provincialeweg Oost in 1999 boven de zaak wonen. Truus en Adrie kijken met dankbaarheid terug op een prachtige tijd.
Er moest hard gewerkt worden, maar het contact met klanten, leveranciers en de
Haastrechtse collega’s gaf hen altijd weer heel veel energie.
Na de sluiting van de STER hebben Truus en Adrie zich geen moment verveeld.
Er volgden jaren die onder andere gevuld werden met vrijwilligerswerk en de bouw en inrichting van het nieuwe huis. Zij zijn betrokken bij de gezinnen van zonen Wim, Aart en Ed en helpen waar nodig in de herenmodezaken van Aart en Ed in Boskoop en Gouda.

HOE HET WAS…