Gerard Verborg, interview 28 okt. 2019

Interviewer: Hans Kattenwinkel

Een slecht begin
Gerard werd geboren in Wageningen in 1937. Hij kende geen gelukkige jeugd. Het gezin viel
tijdens de tweede wereldoorlog uiteen en Gerard werd vervolgens groot gebracht bij
grootouders en in kindertehuizen. Hij heeft nooit een band met een moeder gehad en de
warmte van een harmonieus gezin altijd gemist. Ook zijn broer en zus raakte hij kwijt. Zijn
zus vond hij 30 jaar later terug met behulp van het Rode Kruis en het Leger des Heils.

Stap voor stap een vakman
Vanuit het tehuis volgde hij een opleiding tot timmerman aan een ambachtschool. In het
tehuis kreeg hij een rooms-katholieke opvoeding. Op een dag werd hij met een zakgeld van
7 en een halve gulden weggestuurd en op een trein gezet waarvan hij de bestemming niet
eens kende. Waarschijnlijk , zo denkt hij zelf, waren ze hem zat. Een zwervend leven
volgde, deels werkend op kermissen en later opgevangen door het Leger des Heils. Hij
werkte de jaren die volgden bij verschillende aannemers in de bouw.
Begin jaren 60 leerde hij zijn vrouw Rietje Dikhooff kennen en een rustiger en stabieler leven volgde. In zijn avonduren volgde hij diverse vakopleidingen en ontwikkelde zich steeds meer tot vakman.

Verzamelwoede
Rond zijn 25 ste levensjaar werd hij gegrepen door de schoonheid van de historische,ambachtelijke gereedschappen nadat hij op een markt een fraaie oude  waterpas kocht. Dat leidde tot een verzameling die uitgroeide tot meer dan 3000 stuks. Het huis lag er tot aan de nok toe vol mee. Zelfs onder het bed werd gereedschap gestald. Tijd dus om te zoeken naar een expositieruimte waar het allemaal getoond kon worden.

Een ambachtsmuseum in Haastrecht
In 1975 kwam Gerard in contact met Gerard de Vries van de Haastrechtse Kring die hem
ruimte aanbood. Die kans greep hij aan. In april 1977 werd in het voormalige koetshuis
naast het museum Bisdom van Vliet het Ambachtsmuseum Verborg geopend door niemand minder dan Prins Claus. Gerard werd de conservator. Zijn naam was eraan verbonden omdat hij zijn hele verzameling beschikbaar stelde. De familie Verborg besloot in verband hiermee te verhuizen van Waddinxveen, waar zij toen woonde, naar Haastrecht.
Gerard investeerde vele uren in zijn museum en in een zo’n optimaal mogelijke uitstalling
van alle gereedschappen. Hij weet met passie en heel veel te vertellen over alle
bijzonderheden. Zo kun je aan de schaven zien of het door katholieke of gereformeerde
timmerlieden werd gebruikt. Katholieke gereedschappen zijn voorzien van versieringen en
soms zelfs engeltjes. Die van de gereformeerden zijn neutraal. Verkeerd gereedschap werd
natuurlijk gemeden. Dit lag zelfs in de jaren 70 nog gevoelig. Bij bezoek van leerlingen van
de christelijke school de Driestar werden de engeltjes zoals door de stukadoors vervaardigd voor alle zekerheid afgedekt.

Ode aan het ambacht
Gerard droeg zijn passie uit op scholen, beursen en jaarmarkten waar hij, met een pakkend
verhaal, zijn gereedschappen toont en de werking ermee demonstreert. Hij heeft ordners vol dankbetuigingen van de instellingen die van zijn diensten genoten. Bijzonder was ook de oude muntenpers die hij kocht en waarmee hij gelegenheidmunten ging slaan. Tientallen bedrijven wisten hem te vinden wanneer een bijzonder penning gewenst was. Het ontwerp daarvoor maakte Gerard vaak zelf en van vrijwel alle opdrachten is een exemplaar bewaard gebleven in een dikke muntenmap.
In die tijd was Gerard ook 15 jaar voorzitter van het Comité Open Monumentendag dat
jaarlijks deze dag organiseerde en afstemde met alle betrokkenen.
In 1998 moest het museum helaas de deuren sluiten, mede doordat de belangstelling terug
liep, en ging Gerard in de VUT.

Een gedreven pleitbezorger
Gerard Verborg is nog altijd een gedreven pleitbezorger voor de beoefening van de
ambachten die ons zoveel moois brachten. Veel van het handwerk is nu overgenomen door
machines aangestuurd door computers en daarmee is veel kennis en kunde verloren
gegaan. Hij zou graag zien dat er veel meer aandacht komt voor vakopleidingen. Daarin
wordt hij gesterkt door het toenemend tekort aan vakmensen.
Vol enthousiasme komt hij aanzetten met eeuwenoude houtbewerkingschaven. Daarbij is
een vioolbouwschaafje, dat op zich al een kunstwerk is, voorzien van een gildeteken. Je
kunt inderdaad niet anders dan zeer veel bewondering hebben voor de vaklieden die dit
maakten en die daarmee gewerkt hebben.

Mevrouw Verborg-Dikhooff
Gerard’s vrouw Rietje Verborg-Dikhooff weet, als het op oude verhalen over Haastrecht
aankomt, meer te vertellen. Zij is namelijk een geboren Haastrechtse en heeft in Haastrecht de openbare lagere school doorlopen. Die was eind jaren 40 gevestigd in het pand waar nu de fietsenzaak Slingerland zit. Zij vind tussen de archiefspullen nog een klassenfoto uit die tijd met daarop 23 kinderen waarvan zij praktisch alle namen nog kent. Rietje ging later werken bij een hoedenzaak in Gouda.