De canon van Haastrecht
Rond het jaar 1000 bestond het gebied van de huidige gemeente Vlist vooral uit moerasbos, eind 10e begin 11e eeuw wordt gestart met ontginnen, met de rivier als basis.

12e eeuw: Ontstaan van Haastrecht (Havekesdreth) bij de uitmonding van de Vlist in de Hollandse IJssel. Al snel ontstond een flinke nederzetting met een ‘kasteel’.

13e eeuw: Rond 1200 wordt de nederzetting Stolwijk gesticht door de bisschop van Utrecht. Regelmatig zijn er overstromingen. In Haastrecht bouwen de bewoners een houten vesting op hoogste delen langs de Hollandse IJssel/uitmonding van Vlist (Kerkplein). De ridder Paulus van Haastrecht was de baas (wapen: drie torens).

14e eeuw: In Haastrecht wordt met graaf Albrecht van Beieren de vrijheid van tolheffing geregeld en daarmee het stadsrecht. Maar recent is vastgesteld dat Haastrecht reeds in 1301 stadsrechten heeft verkregen! In deze eeuw werd het eerste kerkgebouw gebouwd (Kerkplein).

15e eeuw: In Haastrecht knokken de Dordtenaren om het stapelrecht bij de sluis aan de Grote Haven. Deze werd wel herbouwd, maar met een beperking voor de scheepvaart. Eigenlijk was dit al het eerste begin van de tegenwerking bij de ontwikkeling voor Haastrecht. Ook door Gouda, ander ‘oorlogsgeweld’ en brandstichtingen. In Stolwijk komen 125 houten huizen rond kerk. In Vlist is er de eerste bewoning op watermolens; ruim 40 in de Krimpenerwaard. In deze tijd ontstaat de kermis in Haastrecht Barnabasfeest (1e weekend juni).

16e eeuw: Haastrecht had regelmatig ruzie met Schoonhoven over rechtspraak (eigen schavot, Galgoord). In Stolwijk werd  de kerk opnieuw opgebouwd (1501 steen, 1717 ‘kopje kleiner’, afgebrand in 1867 en weer opgebouwd; in 1948 afgebroken vanwege de slechte fundering en weer opgebouwd. In Vlist vestiging van jagers en vissers. De Reformatie in de streek begint in 1570. In de dorpen zijn er geloofsverschillen. Er ontstaan twee kloosters: in Stein met Erasmus 16e eeuw, Dominicanessen in dorpskern Haastrecht.

17e eeuw: Haastrecht was alleen toegankelijk via slagbomen en tol. De familie Bisdom vestigt zich in Haastrecht, in 1755 Bisdom van Vliet. Het eerste café opent in 1622, naast Katholieke kapel. Stolwijk wapen met kazen, enige in het land. Ontsluiting via verhard zandpad Gouda – Bergstoep (Lek). In Vlist werd de Westdijk verhard voor de postkoetslijn Amsterdam- Gorinchem. Grootste boerderijen ontstaan langs de Oostdijk (Lopikerwaard).

18e eeuw: In Haastrecht zijn bijna 60 bedrijfjes op een inwonertal van 1500 mensen. Knechten kregen in 1748 een eigen ziekenfonds.

19e eeuw: in Haastrecht bestond een Franse kostschool, baronnen woonden midden in het dorp, er was een park, hofje, tram langs het jaagpad en passagiersvervoer over het water. In 1883 was er weer een brug (met tol). In Vlist eerste burgerbewoning rond Glijbaanbrug.

20e eeuw: In Haastrecht cultureel gebouw Concordia (invloed Paulina Bisdom van Vliet), na 2e wereldoorlog woningbouwverenigingen en huizen, ook in Stolwijk en Vlist. Later in dorpen uitbreiding met woonwijken. In Haastrecht Hofkamp, Stein en Bergvliet.  Haastrecht viert in 1983 haar 750 jarig bestaan. De spoorlijn Gouda- Schoonhoven geeft Stolwijk een ontsluiting van de dorpsgemeenschap. In Vlist buurtvaart passage tussen Schoonhoven/ Polsbroek en Haastrecht. In januari 1985 gemeentelijke herindeling waarbij Haastrecht, Stolwijk en Vlist de gemeente Vlist vormen.

21e eeuw: Problemen met de uitbreiding van de dorpen, de mobiliteit van de bevolking, het winkelbestand en het behoud van het dorpskarakter.
Sinds 1 januari 2015 is de gemeente Vlist opgenomen in de nieuwe gemeente Krimpenerwaard. Deze gemeente is een samenvoeging van de gemeenten Nederlek, Ouderkerk, Vlist, Bergambacht en Schoonhoven. 

Haastrecht telt 68 rijksmonumenten. De meest opvallende zijn het Museum Bisdom van Vliet, de Barnabaskerk, de Nederlands Hervormde Kerk en het gemaal De Hooge Boezem achter Haastrecht.